Reversing Language Shift
DefinitionOther books devoted to the subject
RLS is more concerned with status planning than with corpus planning
RLS: Reversing Language Shift
pro-RLS-ers are people favorable to Reversing Language Shift
What is RLS ?
Thereatened languages, for which RLS-efforts are required in order to save them from erosion and ultimate extinction, are languages that are not replacing themselves demographically. It means that they have fewer and fewer users, generation after generation. Moreover, the uses to which these languages are commonly put are not only few, but, additionally, they are typically unrelated to higher social status (prestige, power) even within their own ethnocultural community. This is a reflection of relative powerlessness of the bulk of their users.
RLS is an attempt on the part of authorities that are recognized by the users and supporters of threatened languages to adopt policies and to engage in efforts calculated to reverse the cumulative process of attrition. RLS implies a social policy (either by the weak alone, on their own behalf, or, more rarely, by the weak and the strong together), to interfere with and to disconfirm the 'predictable course of events', because that course would result in consequences that are consensualty viewed as undesirable.
RLS involves a prior value consensus among those who advocate, formulate, implement and evaluate it. Without such prior consensus, RLS policy itself may become a bone of contention even among its own advocates.
1. Much RLS can be implemented without compulsion.
2. 'Minority' rights need not interfere wih 'majority rights'.
3. Bilingualism is a benefit for all, for Xmen (speakers of the dominants language) alike.
4. RLS-efforts must vary according to problems faced and opportunities encountered.
in: FISHMAN, J. (1993) Reversing language shift, Derrick Sharp, Stanford University
CALVET, L.J. (1974) Linguistique et colonialisme. Petit traité de glottophagie. Payot, Paris.; COOPER, R. L. (1989) Language planning and social change, Cambridge University Press, New-York.;
HAGEGE, C. (1966) L'enfant aux deux langues, Odile Jacob, Paris. Commentaires en wallon: L' èfant ås deus lingadjes
TAULI, V. (1968) Introduction to a theory of language planning, Almquist &
Wicksells, Uppsala.
Ratournaedje e walon d' on boket do live da Fishman
Lanawaire, bråmint des djins årént seur respondou ki nonna. Vos end avîz mwints ki tapént ciste avuzion la a l' abaxhe [rejetaient cette option]. C' est d' l' asclawaedje [fixation, obnubilation] so les viyès viyès tuzêyes des nåcionås-romantikes des anêyes 1800, 1850 u avår la, end alént i. Vos dischuroz vosse tins a rén. Dire k' on n' sait nén ddja mwaistrijhî les mizeres des anêyes 1900 et des [du 20e s.], sins cåzer des ciles a vni dins les anêyes 2000 et des. N' est çu nén uzer si tins et si ehowe [énergie] a non-syince ki di s' câsser l' tiesse avou les formagnîs lingaedjes, li walon et co des ôtes ? Dabôrd k' i gn a des peupes etirs ki s' dimagnèt el Bosniye, et s' si coschurèt i el Palestene, u minme addé nozôtes en Irlande; k' i gn a des peclêyes di djins ki vikèt co dizo l' sicorijhe [fouet] d' on dictateur u l' ôte; cwand totes les grandès veyes di nosse daegn - ça frè 10 miyårds di djins e 2050 - ni s' savèt mete cwite del grande bandireye, ni del apufkinaedje del air [pollution atmosphérique]; sol tins k' tote ene djonnesse est scramêye [détruite] på foumaedje di hachich, u på picaedje a l' eroyene; adon ki l' djin [l'homme] distrût sins rlaye li nateure, et k' i gn a des miyons et des miyons d' malureus ki morèt d' fwin et d' mizere; adon k' on s' sait nén si, dimwin u après, nosse tins ni s' va nén disbrôler pår, a cåze do trô dins l' lét d' ozone, et l' efet d' asserance [effet de serre], et çou ki s'en suit; cwand on n' respeke pus rén, nén ddja li soûmint des soûmints, l' assene des assenes [la base élémentaire] del societé: li famile; cwand les minmès tévéreyes sont veyowes tot åtoû del pitite bleuwe bole et ki les arindjmints sol martchandaedje did totafwait nos va fé parvini todi pus près di l' adjinçmint d' on Grand Ptit Viyaedje, sins les discotaeyaedjes disk' a todi a môde did dinltins,... est çki ça våt les poennes, di dju, di si wôrmagnî [mourir de dépit] po les mancîs lingaedjes ki l' Istwere, et leus propes cåzeus, ont - a çou k' i shonne, todi - dedja foutou voye o batch ås mannestés [poubelle] ?
Cwè respondrîz, ô, vos, a tote ci litaneye la di cayets bråmint pus cosecants a s' end ocuper ?
Motoit bén, djusse, k' i gn a des peupes ki ndè sofrèt, e mwintès plaeces k' i gn a, di ces ptitès tchîtchêyes la, sapinse ces djins la.
Ci n' est nén pask' on rcwire eyet rcweri sol cancer et l' sida k' i gn a pupont d' docteurs ki sognèt les mås d' tiesse et l' racatuzance [dépression, 'ressassement' d'idées noires], udon k' i gn a pus nole djin ki sofere did ça. Li ci k' a må si tiesse, ses dints, si goiedje, i nd a d' keure, taijhoz, lu, k' on soeyexhe tot près di trover on eplocta [vaccin] siconte do sida. Et pus, e definitive, est çki ene sakî a l' droet d' dire ki les rascråwes des ôtes ni sont k' des ptits mehins di rén di tot, et k' i n' s' endè fåt nén rtourner.
Po dire li veur wice k' il est, les cåzeus des formagnîs lingaedjes ni s' plindèt nén d' åk come on ptit må d' tiesse. Li maladeye k' i s' endè rsintèt, sapinse zels, sereut pus rade a rmete a on magnant må [tumeur] u ås colikes mizeréré.
===K' on dzingnaxhe li tuza [qu'on éradicât la culture] d' on peupe, - u co pus rade, k' on n' si rtounaxhe nén ki tote li tuzance d' on peupe evaye avå l' aiwe - ça mostere bén ki nosse societé est co distcherpetêye pår [très mal structurée, complètement désorganisée], et k' i gn a co ene nouzome indjustice sociåle.
Téns, est çki ene sakî a måy criyî e toetea [déclarer haut et fort] ki les cis ki s' fijhént do mwais song po l' indjustice sociåle, c' esteut des erirés, des retrôclés, et des percés fôs ?
divins: Reversing Language Shift, 1991